سوال : چگونه می توان تشبیه بلیغ را از استعاره مکنیه تشخیص داد؟در مجاز،علاقه سببیه با علاقه لازمیه چه تفاوتی دارند؟ با تشکر


پاسخ : سلام
در اضافه تشبیهی مضاف ومضاف الیه بدون واسطه به هم تشبیه میشوند. مثلا در ترکیب گهواره زمین زمین مستقیما به گهواره تشبیه شده اما در مورد اضافه استعاری اینگونه نیست ما حتما بین مضاف ومضاف الیه یک واسطه تشبیهی داریم . مثلا دست روزگار روزگار به دست تشبیه نشده بلکه به انسانی تشبیه شده که او دست دارد. درین جا انسان نقش همان واسطه را بازی میکند.( اگر واسطه ما انسان بود میگوییم تشخیص هم دارد= استعاره مکنیه تشخیص)

علاقه سببیه ولازمیه بسیار شبیه به هم هستند وحتی با کمی احتیاط میتوان گفت هرجا حرف یکی از این دو باشد پای آن یکی نیز در میان است. اما شما مجبورید برای پاسخ گویی به این گونه سوالات مثالها را به خوبی بخوانید وسعی کنید برای پاسخی که میدهید حتما قرینه واستدلال داشته باشید واگر نگران این گونه سوالات در قالب تست هستید باید بگویم نگران نباشید معمولا درین موارد به مثالهای کتاب بسنده میکنند چون بسیار دردسر ساز است حتی برای طراح سوال.
به طور کلی ماه ومهتاب - آفتاب وخورشید- آتش وگرما- خون وکشتن رابطه ملازمت دارند یعنی همراه هم هستند وما از وجود یکی پی به وجود دیگری میبریم.
و دم وسخن نیز رابطه سببی دارند.
پیشنهاد میکنم کتابهای بلاغت را بخوانید (برای آشنایی با دیگر مثالهای احتمالی)
موفق باشید.