لطفا رژیم مناسب برای اینجانب که دیابت نوع دوم دارم را ارائه فرمایید.
از راهنمایی حضرتعالی پیشاپیش کمال تشکر را دارم


پاسخ : با سلام
دوست محترم لطفا قد-وزن-سن-جنس خود را بگوئید تا راهنماییتان كنم.
متشكرم
باید در مرحله اول وزنتان متعادل باشد و اضافه وزن نداشته باشید.
- دریافت كافى و متعادل كربوهیدرات ها روزانه توصیه مى شود. حبوبات ، غلات، سبزیجات و میوه ها منابع خوبى براى ویتامین ها، املاح و فیبر هستند.
- مصرف كربوهیدرات هاى ساده را باید کاهش داد. این مواد شامل قند، شكر، مربا، شیرینى ها و... هستند كه قند آنها نسبت به كربوهیدرات هاى پیچیده ( نان، غلات، ماكارونى ) سریع تر وارد خون مى شود ، بنابراین افزایش سریع قند خون را به دنبال خواهد داشت. مصرف سیب زمینى ، هویج ، آردهاى سفید و جوانه گندم آرد شده براى شما ممنوع است، به خصوص سیب زمینى كه ضریب گلیسمى ( سرعت ورود قند به خون ) بالایى داشته و به سرعت قند خون را افزایش مى دهد.
- پروتئین ها برای سنتز بافت های بدن استفاده مى شوند. این مواد به عنوان انرژى مصرف نمى شوند، مگر اینكه به مقدار كافى كربوهیدرات و چربى در اختیار بدن نباشد. خوردن پروتئین بخش مهمی از هر رژیم غذایى سالم است. ولى زیاده روى در یك چیز خوب مى تواند بد باشد. به خصوص شما كه مشكلات كلیوى دارید ، باید میزان پروتئین مصرفى تان را محدود كنید.
- چربى:
هر فردى در رژیم غذایى خود به میزان كمى چربى نیاز دارد تا اعمال حیاتی بدن كه در ارتباط با چربى ها است، به طور مطلوب انجام شود. بنابراین باید مصرف چربی ها را محدود کرد و از انواع مفیدتر آنها که شامل روغن های مایع مثل روغن زیتون ، آفتابگردان ، ذرت ، کانولا و گردو است، استفاده کرد.
- فیبر:
فیبرهای غذایی محلول قادر به جذب و مهار عبور گلوكز از روده باریك است و در درمان و جلوگیرى از بیمارى هاى دستگاه گوارش و سرطان روده بسیار نافع است. بنابراین توصیه مى شود افراد دیابتى حدود 35-20 گرم در روز از فیبرهاى غذایی استفاده کنند که شامل : غلات ، حبوبات كامل، میوه ها و سبزى هاست. پس مصرف یك عدد سیب با پوست ، حبوبات و سبزى هاى سرشار از فیبر به شما در كنترل قند خون كمك بزرگى مى كند. منابع غنی از فیبر محلول عبارتند از : سیب ، مرکبات مثل پرتقال ، لیمو و گریپ فروت ، توت فرنگی و غلات سبوس دار .
- ویتامین ها و مواد معدنى:
قبل از مصرف مكمل ویتامین ها، با متخصص تغذیه مشورت كنید. به نظر مى رسد كه توزیع مناسبى براى دریافت ویتامین ها و مواد معدنى براى افراد دیابتی وجود ندارد. مصرف آنتى اكسیدان هایى مثل ویتامین C ، ویتامین E و بتاكاروتن قابل توجه است . کسانى كه دچار كمبود ویتامین و مواد معدنى هستند، در معرض خطر بیشترى نسبت به سایر افراد می باشند.
- نمك:
بسیارى از افراد دیابتى به خصوص دیابت نوع دوم باید مراقب فشار خون خود باشند، بنابراین براى جلوگیرى از خطرات بی شمار مصرف نمك و بالا رفتن فشار خون ، مصرف محدود نمك به این بیماران توصیه مى شود.
- خوردن ماهى ممكن است احتمال ابتلا به دیابت نوع دوم را 50 درصد کاهش دهد، یعنى اشخاصى كه در رژیم غذایى آنها ماهى وجود دارد ، حدود 50 درصد كمتر از آنهایى كه ماهى نمى خورند احتمال ابتلا به ناراحتى عدم تحمل قند را دارند. ماهى سرشار از اسیدهای چرب اُمگا- ? است، بنابراین مصرف ماهی به میزان حداقل دو بار در هفته و هر بار 90 گرم بسیار توصیه مى شود . البته بیماران دیابتی نباید از كپسول هاى روغن ماهى جز با تجویز پزشك استفاده نمایند، زیرا تنظیم قند خون آنها را مختل مى كند.
- پیاز و سیر ( در صورت عدم استفاده از آسپیرین و نداشتن مشكلات گوارشى در رابطه با مصرف سیر ) از قدیمى ترین مواد غذایى هستند كه از نظر كنترل بیمارى دیابت مورد توجه بوده و تحقیقات جدید این موارد را تاكید كرده است (خام و پخته آنها تفاوتى ندارد). پیاز ممكن است با تاثیر بر سوخت و ساز گلوكز در كبد و یا افزایش سطح انسولین و یا بالاخره افزایش اثر كیفى انسولین براى كاهش قند خون مفید باشد .
- برخى از ادویه ها فعالیت انسولین را تشدید مى كنند. تحقیقات ثابت مى كند كه مصرف دارچین ، میخك ، زردچوبه (براى پیشگیرى از گرفتگى عروق و آلزایمر نیز مفید است) و برگ بو، فعالیت انسولین را تا سه برابر افزایش مى دهند كه در بین آنها اثر دارچین از بقیه بیشتر است، طورى كه پاچیدن مقدار كمى دارچین روی غذاهاى شیرین فعالیت انسولین را افزایش داده و مانع از افزایش قند خون مى شود.
- تخم شنبلیله حاوى ماده ای به نام " گالاكتومانان " است که از دیرباز در ایران و سایر كشورهاى مشرق زمین براى كنترل دیابت مورد استفاده قرار می گرفته است. اثر این ماده در افراد مبتلا به دیابت نوع اول بسیار چشمگیر بوده و حتى كاهش چربى هاى خون را هم به دنبال دارد.
- مصرف 8-7 لیوان آب در روز را به شما توصیه مى كنم.
- به خود عادت دهید كه برچسب تمام مواد غذایى را قبل از مصرف بخوانید. ممكن است تعجب كنید كه بسیارى از غذاهاى حاوى شیرین كننده هاى مصنوعى كم كالرى مثل دسرهاى رژیمى، نوشابه ها و ... اغلب دارای نشاسته و سایر قند ها ، چربى ها و پروتئین ها نیز هستند كه این مواد كالرى زیادى دارند و موجب افزایش قند خون مى شوند. همچنین به موضوع كم چربى یا بدون چربى نیز توجه كنید. اغلب به این محصولات موادی به عنوان حجم دهنده افزوده مى شود ، مثل مالتو دكسترین، و پلى دكستروز در محصولاتى مانند ماست بدون قند و بستنى كم چربى ، كه بر میزان قند خون تاثیر دارند.
- غذایى كه آهسته تر هضم مى شود ، قند را آهسته تر وارد خون کرده و آن را خیلی افزایش نمی دهد. غذایى كه به صورت قطعات بزرگتر باشد، خیلى آهسته تر از غذاهاى نرم ( پوره شده) هضم مى شوند. غذاى پخته سریع تر از غذاى خام هضم مى شود و غذایى كه رطوبت داشته باشد، خیلى سریع تر از غذاى خشك ( ذرت بوداده در برابر آب پز ) هضم مى شود .
- سعى كنید تخم مرغ مصرفى شما بیشتر از سه عدد در هفته نباشد ، ولی مصرف سفیده تخم مرغ به شرط آنکه كاملاً پخته باشد اشکالی ندارد. البته در صورت بروز رنگ زرد در پوست بیماران مبتلا به دیابت ( گزانتوكرومى ) مصرف تخم مرغ را محدود مى كنند.
- با توجه به تاكید فراوان در مورد کاهش مصرف نمك در این بیماران ، توصیه مى شود نمكدان را سر سفره نیاورید . برچسب ماده غذایى را از نظر مقدار نمک بخوانید و براى طعم دهى به غذاها از چاشنى هاى سالم استفاده كنید. پنیرها را در آب بگذارید و مصرف مواد غذایى فرآورى شده نظیر سوسیس و كالباس را بسیار محدود یا حذف كنید.
- سایر سبزی های مفید برای این بیماران شامل : مرزه ، كلم ، كدو سبز ، شلغم و تره است.
- مصرف میوه هایى مثل توت فرنگى ( قند آن لوولوز است و داراى مقدار زیادى اسید سیالیك است) ، خرما ( البته با احتیاط )، گلابى ، گیلاس و سیب به خصوص با پوست را فراموش نكنید.
- سویا ماده غذایى مفید و موثرى است كه علاوه بر قند خون، بر چربى هاى خون هم اثر شگفت انگیزى دارد . پس از مصرف آن غافل نشوید.
- در حبوبات مصرف عدس براى این بیماران را توصیه مى كنم. ولى در مصرف لوبیا بهتر است كه جانب احتیاط را رعایت كنند.
- كلم بروكلى از سبزى هاى بسیار مفید است كه منبع غنى كروم است و به تنظیم قند خون در محدوده مطلوب بسیار كمك مى كند ، حتى در مواردى مصرف كروم نیاز استفاده از قرص ها را برطرف كرده است. جو نیز از نظر كروم غنى است. از دیگر مواد غذایى حاوى كروم مى توان به مغزها ، قارچ خوراكى ، سبوس غلات، ریواس و مخمر اشاره كرد.
- لبنیات مصرفى شما باید از نوع كم چرب باشد ( به جز در كودكان ) . ماست و شیر پر چرب ، خامه ، پنیرهاى پرچرب (گودا، پیتزا و...) ، سرشیر و كره را از رژیم غذایى خود حذف كنید.
- در نهایت متعادل نگه داشتن وزن ، نرمش و ورزش (حداقل سه بار در هفته و هر بار 20 دقیقه ) به موازات اجرای رژیم غذایى مناسب و توجه خاص به پیاده روى روزانه، برای تامین آرامش اعصاب بسیار توصیه مى شود
موفق باشید