بررسی حقوقی خرجی ندادن پدر به زن و فرزندان
نَفَقه در لغت به معنی: هزینه . خرج . اخراجات . خرج هر روزه . خرجی آمده است.
نَفَقه یعنی انفاق و کمک کردن از باب نیکوکاری است البته این نفقه بعضاً الزامآور میشود مانند نفقه زوجه و نفقه اقارب و خویشاوندان.
طبق ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی ایران، نفقه عبارتست از: همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینههای درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض .
سوال :
با سلام من و مادر و خواهرهایم با پدرم زندگی میکنیم.خانه به اسم من است.پدرم بازنشسته است.رفتار و کردارش و خرجی ندادنهایش به قدری شده است که میخواهیم از این پس جداگانه زندگی کنیم.او ازخانه خارج نمی شود و همچنین مانع فروش خانه میشود و نمی گذارد مشتری برای خانه بیاوریم. لطفاراهنمایی کنید چگونه میتوانیم بصورت قانونی خرج و مخارج و یارانه خود و خواهر و مادر را ایشان جدا کنیم.همچنین مزاحمت ایشان جهت فروش خانه را برطرف کنیم. باتشکر
پاسخ :
طبق ماده 1190 قانون مدنی ، نفقه اولاد به عهده پدر است و چه این پدر حضانت را به عهده داشته باشد یا این كه حضانت بر عهده مادر یا شخص دیگری باشد ، پرداخت نفقه فرزند كه به طور عمده شامل مسكن ، لباس ، خوراك و نیازهای درمانی است به عهده پدر است كه در صورت خودداری از پرداخت ( با وجود داشتن استطاعت مالی ) طبق ماده 642 قانون مجازات اسلامی جرم بوده و در صورت شكایت ذی نفع دادگاه او را به حبس از 3 ماه و یك روز تا 5 ماه محكوم می كند . طبق همین ماده ( 1199 ) در صورت فوت پدر یا عدم توانایی او در پرداخت مخارج زندگی فرزندش ، این تكلیف به عهده پدر بزرگ و جد یا دیگر اجداد پدری است . در صورت نبودن پدر و اجداد پدری و یا عدم توانایی آنها به پرداخت مخارج زندگی فرزند ، تكلیف پرداخت نفقه به عهده مادر قرار می گیرد . هرگاه مادر هم فوت یا قادر به پرداخت مخارج مذكور برای فرزندش نباشد . این تكلیف به عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری فرزند قرار می گیرد
پرداخت نفقه فرزند فقط تا رسیدن به سن رشد نیست ، بلكه پس از آن هم طبق ماده 1197 قانون مدنی ، اگر فرزند منبع مالی نداشت و نتوانست معیشت خود را فراهم كند ، پدر و نیز دیگر اشخاص یاد شده ( در صورت داشتن توانایی مالی ) ملزم به تأمین مخارج فرزند كبیر هستند اگر در شما از دادن نفقه خودداری می کند باید دادخواست مطالبه نفقه را به دادگاه تقدیم کنید همچین از نظر کیفری هم ایشان مجرم است و می توانید از وی شکایت کنید بعد از صدور حکم علیه وی می توانید درخواست کنید که یارانه به حساب ایشان واریز نشود و خودتان را به عنوان سرپرست معرفی کنید.
توضیحات:
حضانت، از واژگان حقوق خانواده است و به طور خلاصه، به معنای حق یا تکلیف در نگهداری و سرپرستی کودک است. نمیشود واژهٔ فارسی سرپرستی را همسان با واژهٔ حضانت گرفت. زیرا واژهٔ حضانت، مجازاً از واژهای گرفته شده که به سرپرستی از کودک و بچههای خرد یک حیوان برمیگردد.