ریواس گیاهی است از تیره هفتبندان (Polygonaceae) بومی آسیا (به احتمال سیبری یا هیمالیا) که از سده شانزدهم در اروپا کشت میشد. نوشتهها حاکی از آن است که پیش از میلاد مسیح در چین به عنوان دارو مصرف میشد.
مشخصات ظاهری
ریشه: ریواس دارای یک ریشه معمولی است که یک تا دو متر در خاک رشد میکند. ریشه ریواس در برابر سرما و یخبندان مقاوم است.
ساقه: ریواس دارای دو نوع ساقه است. یکی ساقه زیرزمینی که به آن ریزوم میگویند. ریزوم پس از رشد گوشتی و چوبی میشود که از جوانههای آن، ساقههای هوایی و برگهای پهن بوجود میآید. نوع دوم ساقه در ریواس ساقههای هوایی است که تا حدود یک متر نیز رشد میکند.
برگ: ریواس دارای برگهایی است که از جوانه جانبی ریزومها بوجود میآیند. برگها دارای پهنک نسبتاً پهن هستند. دمبرگ ریواس که بخش خوراکی آن را تشکیل میدهد، گوشتی بوده و طول آن به بیش از نیم متر میرسد.
گل: به تعداد زیاد و به صورت خوشه در انتهای ساقه اصلی ایجاد میگردد. گلهای ریواس به رنگ سبز هستند و در اثر تلقیح بذر را تشکیل میدهند.
ریواس همچنین در دامنه بینالود، کوهستانهای آذربایجان، و بلندیهای البرز در شمال تهران و همچنین در کوههای روستای رباط ترک(که این گیاه در کوههای رباط ترک و قلعه تخت کوه به طور وحشی رشد میکند) روییده و بومیان با چیدن سنگ دور ساقهاش آن را پرورانده و سبب بلندتر شدن ساقهاش میگردند. ریواس یکی از رهآوردهای نیشابور است.ریواس ساقه بلند و با ریواچ قاقوری که از ساقه آن شربت تهیه می کنند یک نوع ریواس است که در حاشیه کویر درزیبد می روید.فصل تهیه قاقوری یا ساقه شربتی آن 25 اسفند تا آخر اردیبهشت است. مزه این نوع شربت مشابهه طعم انار شیرین است.
ریواس گیاهی است که بطور طبیعی در فصل بهار تا اوایل تابستان می روید . ساقه ریواس مصرف خوراکی دارد. ریواس سرشار از فیبر است و دارای ویتامین های A و B و c ، کلسیم، سدیم و پتاسیم قابل توجه می باشد. لازم به تذکر است که برگ ريواس سمی است و بايد از خوردن آن پرهيز کرد.
ریواس طبیعت سرد دارد.
مقوی ملین و کرم کش است.
لوز المعده را وادار به ترشح انسولین بیشتر کرده و قند خون را کاهش می دهد.
ریواس قند، چربی و فشارخون را پایین می آورد.
برای رفع جوش بدن مفید است.
برای درمان درد معده و بیماری های کبدی مفید است.
باعث تقویت معده و روده شده و تنظیم کننده ترشحات معده است.
ریواس موجب افزایش اشتها می شود و در درمان یبوست مفید است.
ریواس سستی را بر طرف میکند و شادی بخش است.
ریواس در درمان وبا و اسهال مفید است.
ریواس برای تنگی نفس و بواسیر نیز مفید است.
ریواس تصفیه کننده خون است.
ریواس حاوی کلسیم فراوان است و یکی از بهترین منابع دریافت کلسیم بدن است.
ریواس در انگلیس در رژیم غذایی لاغری بکار می رود.
توجه: ریواس به علت دارا بودن اسید اگزالیک برای بیماران کلیوی مضر است.
مصرف بیش از حد ریواس در تغذیه بیماران با نارسایی قلبی نیز توصیه نمی شود زیرا ریواس حاوی مقادیر قابل توجهی از سدیم می باشد و افزایش سدیم در بدن موجب افزایش نگهداری مایعات در بافتهای بدن می شود.
معجون رنگ پريدگی ریواس:
برای رفع پريدگی رنگ صورت آب ريواس؛ آب هويج (زردك)و آب سيب سرخ را به نسبت مساوی با هم مخلوط نمایید و اين نوشيدنی را بنوشید.
لوسیون ریواس برطرف کننده جوش و لک:
ریواس رنده شده را با آب لیمو مخلوط نمایید و این لوسیون را به پوست خود بمالید این لوسیون موجب از بین رفتن جوش و لک می شود.
ماسک ریواس:
ریواس له شده را با مقدارى سرکه مخلوط نمایید و روى تمام صورت بمالید این ماسک براى از بین بردن کک و مک و جوش هاى چرکى و از بین بردن لک و جاى جوش مفید است.
ماسک ریواس برای برطرف کردن جوشهای چرکى:
پودر گل ریواس را با یک قاشق ماست مخلوط کنید و هفته اى سه بار روى پوست صورت بمالید.