مسعود شاورانی
 مبحث   صابئین  و ارتباط آن با اهل کتاب جزء مسائل قدیمی و مبهم در میان مفسران و فقها می­باشد. اطلاعات متناقض و مبهم و چند دسته از منابع تاریخی درباره اعتقادات و ریشه دینی صابئین بر این مشکل افزوده است. در مجموع همه صاحب­نظران متفق هستند که صابئین به دو گروه صابئین مندائی و صابئین حرّان تقسیم می­شوند. در این مقاله سعی شده است براساس منابع قرآنی، تفسیری، فقهی و تاریخی، زوایای مختلف فرقه صابئین بررسی شود. در این نوشتار، ابتدا صابئین در قرآن و تفاسیر مختلف بررسی می­شوند. سپس به صورت مختصر به واژه­شناسی کلمه «صابئین» پرداخته می­شود. در ادامه، دیدگاه فقهای شیعه و اهل­سنت در این زمینه مطرح می­گردد. بعد از آن، تاریخ و عقاید مندائیها و حرّانیان تحلیل و در نهایت رابطه مندائیان با مانویت و نقش حرّانیها در نهضت ترجمه بیان می­گردد.