سروش محلاتی
ولایت موضوعی است که در علوم مختلف اسلامی مطرح می شود. از یک طرف جایگاهی در عرفان اسلامی دارد، از طرف دیگر در فقه اسلامی مورد بحث قرار میگیرد، در علم کلام در علم حدیث در تفسیر، پیوسته در بخشهای مختلف علوم اسلامی با این موضوع مواجه هستیم. آنچه در این جلسه مورد بحث میباشد،این است که بین دو تلقی مختلف که در دو دانش از دانشهای اسلامی مطرح شده است یعنی عرفان و فقه مقایسه ای صورت پذیرد وروشن شود ولایت در نزد عارفان و ولایت در نزد فقیهان چه ارتباط و نسبتی با یکدیگر دارند. به خصوص این که در اینجا دیدگاه حضرت امام را مورد تاکید قرار میدهیم این است که حضرت امام هم ولایت عرفانی را در آثار خودشان مطرح کرده اند و هم ولایت فقهی را مطرح کرده اند و در هر دو باب تالیف مستقلی دارند. قهرا این سوال مطرح خواهد شد که ولایت فقهی با ولایت عرفانی چه ارتباطی پیدا می کند؟ و آیا هر کسی که دارای منصب ولایت فقهی است، پشتوانهای از ولایت عرفانی نیز دارد یا ندارد؟ البته این مساله هم دارای جنبه نظری است و هم جنبه عملی دارد. و در ادامه به برخی از آثار عملی این بحث اشاره خواهد شد.